برای محاسبه قیمت بیمه شخص ثالث، عوامل و ملاکهای مختلفی را باید در نظر گرفت. هرسال حداقل و حداکثر حق بیمه پایه شخص ثالث برای ماشینهای مختلف توسط بیمه مرکزی اعلام میشود. قیمت نهایی مبلغ بیمه شخص ثالث هم باتوجه به حداقل پوشش مالی محاسبه میشود. بهطور کلی عوامل اصلی تعیین کننده نرخ بیمه شخص ثالث عبارتند از:
· تعداد سیلندر
· میزان پوششهای مالی و جانی
· نوع کاربری خودرو
درواقع هر سال مهمترین عامل تاثیر گذار در محاسبه حق بیمه شخص ثالث نرخ دیه انسان کامل در ماههای عادی و ماههای حرام (ذی القعده، ذی الحجه، محرم و رجب) است. البته در محاسبه نهایی هزینه بیمه شخص ثالث موارد زیر هم تاثیر گذارند:
· مقدار جریمه دیرکرد بیمه ثالث (برای هروز تاخیر تمدید بیمه ثالث مبلغی بهعنوان جریمه دیرکرد محاسبه میشود.)
· درصد تخفیف عدم خسارت بیمه نامه قبلی
· مدت اعتبار بیمه شخص ثالث
خسارتهای تحت پوشش بیمه شخص ثالث شامل دو نوع خسارات مالی و جانی یا همان خسارات بدنی میشوند.
این پوشش غرامت فوت، نقص عضو و هزینههای درمانی افراد آسیب دیده در حوادث رانندگی را جبران میکند. درواقع پوشش مالی بیمه شخص ثالث دیه یا ارش شخص ثالث آسیبدیده در تصادف را براساس نوع صدمه بدنی از جمله شکستگی، نقص عضو و از کار افتادگی جزئی یا کلی ـ موقت یا دائم پرداخت میکند.
این پوشش هرگونه خسارت مالی و مادی كه بهدلیل تصادف یا برخورد ماشین بیمهشده به اموال اشخاص ثالث وارد میشود را جبران میکند. این خسارت ممکن است آسیب به خودروی دیگر باشد یا اجسام ثابت مثل گاردیل و درخت و جدول یا حتی حیوانات.
راننده مقصر حادثه هم درصورت داشتن گواهینامه معتبر و مرتبط با ماشین میتواند هزینه خسارتهای جانی خود را از بیمه شخص ثالث بگیرد.
سقف پرداخت هزینهها در پوشش جانی در همه شرکتهای بیمه و برای همه بیمه نامهها یکسان است و بر اساس مبلغ دیه در ماه حرام تعیین میشود. مبلغ دیه در سال 1401 و برای ماه های عادی ۶۰۰ میلیون و برای ماه های حرام ۸۰۰ میلیون تومان اعلام شده است. مقدار تعهدات پوشش مالی بیمه ثالث میتواند برای هر بیمه نامه متفاوت باشد. یعنی بیمهشده در زمان خرید بیمه ثالث خودرو یا تمدید بیمه شخص ثالث، خودش میتواند انتخاب کند که چه مقدار پوشش مالی نیاز دارد.
حداقل تعهدات مالی بیمه شخص ثالث 2.5 درصد مبلغ دیه هر سال در ماه حرام خواهد بود. بنابراین حداقل تعهدات مالی بیمه شخص ثالث برای سال 1401، 20 میلیون تومان است. حداکثر تعهدات مالی بیمه شخص ثالث هم 50 درصد دیه ماههای حرام است. یعنی سقف پوشش مالی ثالث امسال 400 میلیون تومان است. سقف تعهدات پوشش حوادث راننده هم براساس مقدار دیه انسان کامل در ماههای غیرحرام پرداخت میشود. یعنی سقف تعهدات پوشش حوادث راننده در سال 1401 مبلغ 600 میلیون تومان است.
منظور از کاربری خودرو در زمان خرید بیمه ماشین، نوع استفادهای است که از ماشین بیمهشده میشود. نوع کاربری میتواند میزان احتمال ریسک تصادف و حادثه برای ماشین را تاحدودی تخمین بزند. مثلا تاکسیها یا ماشینهای آموزش رانندگی بیشتر ممکن است بیشتر دچار حوادث رانندگی بشوند و باید حق بیمه شخص ثالث بیشتری هم پرداخت کنند. بهطور کلی ماشینهایی با کاربریهای زیر مشمول پرداخت 10 درصد تا 50 درصد حق بیمه شخص ثالث اضافه خواهند بود:
· آمبولانس
· آتشنشانی
· تاکسی درون شهری و برون شهری
· بارکش
· کاربری صنعتی
اعتبار بیمه شخص ثالث معمولا یکساله است. منتها دریافت بیمه نامه شخص ثالث برای مدت کوتاه مثلا سهماهه یا ششماهه و نه ماهه هم ممکن است. قیمت بیمه شخص ثالث کوتاهمدت ۳، ۶ و ۹ ماهه معمولا %۳۰ ، %۶۰ و %۹۰ از حق بیمه یکساله است. یعنی ممکن است حق بیمه ثالث کوتاهمدت 18 تا 20درصد بیشتر از یک بیمه نامه یکساله تمام شود. برای همین عملا خرید بیمه شخص ثالث سالانه مقرون بهصرفهتر است چون هرچه اعتبار بیمه شخص ثالث کوتاهتر باشد در بازه زمانی کوتاهتری مدام باید آن را تمدید کنیم.
قیمت بیمه ماشین هم مثل همه محصولات و خدمات هرسال افزایش پیدا میکند. قیمت بیمه شخص ثالث هم به نرخ دیه هر سال بستگی دارد. نرخ دیه در سال 1401 نسبت به سال گذشته 25 درصد بیشتر شده است. اما بیمه مرکزی برای سال 1401 نرخ پایه بیمه شخص ثالث را تنها 21 درصد افزایش داده است.
اگر در مدتی که ماشین خود را بیمه کرده بوید تصادفی نداشتهاید که نیاز به دریافت خسارت از بیمهگر داشته باشد، زمان تمدید بیمه شخص ثالث خود برای شما تخفیفهای عدم خسارت محاسبه میشود. نرخ این تخفیفها هم یکسان است و براساس تعرفههای مصوب برای سال اول 5 درصد، برای سال دوم 10درصد، برای سال سوم 15درصد است و میتواند درصورت ادامه تمدیدها تا سال چهاردم به 70درصد هم برسد. جدول تخفیف بیمه شخص ثالث به شکل زیر محاسبه میشود:
تخفیف عدم خسارت میزان تخفیف به درصد سال اول تخفیف 5% سال دوم تخفیف 10% سال سوم تخفیف 15% سال چهارم تخفیف 20% سال پنجم تخفیف 25% سال ششم تخفیف 30% سال هفتم تخفیف 35%
سال هشتم تخفیف 40% سال نهم تخفیف 45% سال دهم تخفیف 50% سال یازدهم تخفیف 55% سال دوازدهم تخفیف 60% سال سیزدهم تخفیف 65% سال چهاردهم تخفیف 70%
در قانون قبلی بیمه ثالث با اولین خسارت و کنده شدن کوپن بیمهنامه، تمام تخفیف های سال های قبلی از بین میرفت؛ اما در قانون جدید بیمه شخص ثالث شرایط تغییر کرده و کاهش آنها به صورت پلکانی است. طبق تبصره 2 ماده 6 آییننامه جدید، در صورت خسارت تمام تخفیفات بیمهگذار به یکباره از بین نمیرود و به شکل زیر محاسبه میشود:
· تاثیر کاهش تخفیفهای خسارت مالی بیمه شخص ثالث یک بار : 20% دو بار : 30% سه بار و بیشتر : 40%
· تاثیر کاهش تخفیفهای خسارت جانی بیمه شخص ثالث یک بار: 30% دو بار : 70% سه بار و بیشتر : 100%
نرخ جدید بیمه شخص ثالث با توجه به مبلغ دیه تعیینشده برای سال 1401 توسط سازمان بیمه مرکزی تعیین و اعلام شده است. همانطور که گفته شد در محاسبه نرخ بیمه شخص ثالث 1401، نرخ پایه حق بیمه باتوجه به نوع و تعداد سیلندر ماشینها متفاوت است. جدول قیمت بیمه شخص ثالث 1401 و جدول جریمه درکرد برای انواع ماشینها به شکل زیر محاسبه میشود:
وسیله نقلیه مبلغ پایه حق بیمه ماشین های کمتر از 4 سیلندر 2344000 تومان پیکان، پراید و سپند 2776000 تومان ماشین های چهار سیلندر 3263000 تومان سایر ماشین های بالای چهار سیلندر 3652000 تومان
وسیله نقلیه مبلغ جریمه روزانه ماشین های کمتر از 4 سیلندر 6422 تومان پیکان، پراید و سپند 7605 تومان ماشین های چهار سیلندر 8716 تومان سایر ماشین های بالای چهار سیلندر 9755 تومان
منبع: ازکی